مطالب آموزشی
مطالبی مفید در رابطه با دیابت
دیابت
دیابت شایعترین بیماری مزمن و غیرواگیر در جهان است. این بیماری هنگامی بوجود میآید که بدن توانایی تولید انسولین کافی را نداشته باشد و یا نتواند از انسولین استفاده کند.
انسولین هورمونی است که توسط غده پانکراس ( لوزالمعده ) تولید میشود و سلولهای بدن را قادر میسازد تا گلوکز (قند) خون را دریافت و برای تولید انرژی استفاده کنند. اختلال در تولید یا عملکرد انسولین و یا هر دو باعث افزایش گلوکز (قند) خون شده و در نهایت باعث آسیب رساندن به بدن و ناتوانی اعضا و بافتهای مختلف میشود.
حقایقی دربارۀ دیابت
->>>>>>>>> در حال حاضر تعداد زیادی از افراد جامعه به این بیماری مبتلا هستند اما متاسفانه نیمی از مبتلایان به دیابت از بیماری خود آگاه نیستند.
->>>>>>>>> طبق آمار سازمان جهانی بهداشت 347 میلیون نفر در دنیا مبتلا به دیابت هستند. طبق آمار فدراسیون جهانی دیابت تعداد بیماران در سال 2012، 371 میلیون نفر میباشد و تعداد بیماران در تمام کشورها رو به افزایش است.
->>>>>>>>> طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت که در سال 2004 انجام گرفته است 3.4 میلیون نفر بر اثر عوارض قندخون بالا فوت کرده اند. برآورد تعداد مرگ بر اثر عوارض دیابت توسط فدراسیون جهانی دیابت در سال 2012، 4.8 میلیون نفر میباشد.
->>>>>>>>> بیش از 80 درصد از مرگهای ناشی از بیماری دیابت در کشورهای فقیر و کمتر توسعه یافته اتفاق میافتد.
->>>>>>>>> طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت در سال 2030 دیابت هفتمین علت مرگ و میر در جهان خواهد بود.
انواع دیابت
دیابت نوع 1؛ در اثر کمبود و یا نبود انسولین بوجود میآید، بنابراین افراد مبتلا به دیابت نوع 1 باید انسولین دریافت کنند. این نوع دیابت که به آن دیابت جوانی نیز میگویند بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده میشود.
دیابت نوع 2؛ در اثر اختلال کار انسولین بوجود میآید و بیشتر در بالغین دیده میشود. افراد مبتلا به این نوع از دیابت اغلب میتوانند بیماری خود را از طریق ورزش و رژیم غذایی مناسب کنترل کنند، هرچند در بسیاری از مواقع داروهای خوراکی و گاهی اوقات انسولین نیز لازم میشود. 90 درصد از بیماران دیابتی در جهان مبتلا به دیابت نوع 2 هستند.
دیابت حاملگی؛ بطور ناگهانی در زمان بارداری بروز میکند. بین 2 تا 7 درصد از زنان باردار به این نوع از دیابت مبتلا میشوند.
عوارض دیابت
دیابت بیماری مزمنی است که در تمام عمر بیمار باقی خواهد ماند و نیاز به کنترل دقیق دارد. بدون کنترل صحیح ممکن است قند خون خیلی بالا برود. قند خون بالا در طولانی مدت باعث آسیب رساندن به بدن و اختلال در ارگانها و بافتهای مختلف میشود که عبارتند از :
قلب و عروق؛ دیابت بر روی قلب و رگهای خونرسان تأثیر میگذارد و باعث عوارضی مانند حمله قلبی و سکته میشود.
کلیه؛ دیابت میتواند باعث نارسایی کامل کلیه شود و در این حالت بیمار به دیالیز و یا پیوند نیاز پیدا خواهد کرد.
عصب؛ قند خون بالا میتواند عملکرد رشتههای عصبی را مختل کند و با کاهش حس لامسه باعث ایجاد زخم و در نهایت قطع پا یا اندام تحتانی شود.
چشم؛ بیماری دیابت با آسیب به شبکیه چشم میتواند باعث نابینایی شود.
علائم دیابت
بیشتر بیماران دیابتی هیچ علامت واضحی را در خود احساس نمیکنند. در مراحل پیشرفتهتر بیماری ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر در بیماران دیده شود:
->>>>>>>>> پرخوری
->>>>>>>>> تشنگی و نوشیدن زیاد آب و مایعات
->>>>>>>>> ادرار زیاد و مکرر
->>>>>>>>> دیر بهبود یافتن زخمها
->>>>>>>>> تاری دید چشم
->>>>>>>>> سقط مکرر بدون علت در زنها
->>>>>>>>> تولد نوزاد مرده در زنها
->>>>>>>>> تولد نوزاد با وزن 4کیلوگرم یا بیشتر
->>>>>>>>> خارش پوست
->>>>>>>>> ابتلای مکرر به عفونتهای قارچی
افراد در معرض خطر
خطر ابتلا به دیابت در افراد زیر بیشتر از افراد دیگر است:
->>>>>>>>> افراد چاق یا دارای اضافه وزن ( بخصوص چاقی دور شکم )
->>>>>>>>> افراد کم تحرک ( افرادی که فعالیت بدنی و ورزش کم انجام میدهند و یا اصلاً انجام نمیدهند)
->>>>>>>>> افرادی که سابقه دیابت در یکی از اعضای درجه یک خانواده مثل پدر، مادر، خواهر یا برادر خود دارند.
->>>>>>>>> افرادی که تغذیۀ نامناسب دارند و با توجه به فعالیت بدنی خود بیش از اندازه از غذاهای شیرین و چرب استفاده میکنند.
->>>>>>>>> زنان باردار
توصیههای پیشگیری و درمان
برای تشخیص زود هنگام بیماری و پیشگیری از عوارض آن بهترین کار انجام آزمایش سالانه و منظم قند خون است. رژیم غذایی مناسب، فعالیت فیزیکی منظم، حفظ وزن بدن در محدودۀ طبیعی و اجتناب از مصرف دخانیات میتواند به پیشگیری از دیابت کمک کند همچنین رعایت این موارد در بیماران مبتلا به دیابت از بروز عوارض دیابت پیشگیری خواهد کرد.
درحال حاضر غربالگری بیماری دیابت در سطح شهرستان کرج در مراکز بهداشتی درمانی بصورت رایگان برای افرد بالای 30 سال انجام میگیرد. افراد مراجعه کننده جهت غربالگری از نظر وجود علائم خطر بیماری دیابت و فشارخون بالا بررسی میشوند و درصورت وجود یک یا چند عامل خطر، آزمایشهای قندخون، چربی خون و عملکرد کلیه برای این افراد انجام میشود. همچنین برای بیماران مبتلا به دیابت نیز در این برنامه ویزیت پزشک و مشاورۀ تغذیه صورت میگیرد. درصورت نیاز به خدمات تخصصی بیماران به بیمارستان منتخب برنامه ارجاع میگردند و بخشی از خدمات تخصصی نیز برای این بیماران بصورت رایگان انجام میشود.
منبع:
->>>>>>>>> دستورالعمل برنامه غربالگری دیابت
>
