معاونت بهداشتی

انتخاب این موضوع بر اساس آمار جهانی است- 50 درصد بالغین با فشارخون بالا (فشارخون سیستول 140 میلی متر جیوه و بیشتر ، دیاستول 90 میلی متر جیوه و بیشتر)در دنیا، از فشارخون بالای خود اطلاع داشتند(40 درصد در کشورهای با درآمد کم و متوسط). در بعضی از جمعیت ها ، آگاهی بسیار پایین کمتر از 10 درصد است، برای افزایش آگاهی از فشارخون بالا، دو جزء حیاتی وجود دارد: 1)برپایی برنامه های غربالگری اجتماعی با ظرفیت بالا برای تشخیص فشارخون بالا در افراد در معرض خطر و 2) ترویج اندازه گیری معمول فشارخون توسط کارکنان حرفه ای بهداشتی در تمام برخوردهای بالینی.

یک مرحله مهم ابتدایی برای کنترل فشارخون بالا و دستیابی به هدف سازمان ملل در سال 2025 برای کاهش 25 درصد در فشارخون بالای کنترل نشده، شامل بهبود تشخیص بیماری فشارخون بالا است. افزایش غربالگری فشارخون از طریق فعالیت های اتحادیه در دستیابی به این هدف سهیم است. اتحادیه جهانی فشارخون بالا با سازمان های عضو و شرکاء برنامه های ملی، برای اجرای غربالگری های جهانی اتحادیه فعالیت می کنند.

این اتحادیه تشخیص داده است که چالش های پیچیده ای برای پیشگیری و کنترل فشارخون بالا در سراسر جهان وجود دارد و در اکثر مجموعه ها، تلاشهای جامع یا هماهنگی برای پیشگیری و کنترل فشارخون بالا انجام نمی شود. برای همین این اتحادیه همه کشورها و شرکاء خود را برای شرکت در این بسیج برای انجام غربالگری فشارخون و آگاهی از بیماری های غیرواگیر در جامعه و مراکز بهداشتی درمانی به چالش دعوت می کند.

 

 

روز جهانی فشارخون -27 اردیبهشت (17 می )

طبق مطالعه بار جهاني بيماري ها، فشارخون بالا خطر مهم  مرگ و ناتواني در دنياست. يكي از موانع مهم در كنترل مؤثر فشارخون بالا عدم اطلاع مردم از بالا بودن ميزان فشارخون خودشان است. در حالی که اقدامات ساده اي براي ادغام ارزيابي معمول فشارخون در ارائه خدمات بهداشتی درمانی، مدارس، دانشگاه ها، محل هاي كار، جامعه و نيز تمام جوامع وجود دارد که مي تواند نقش مهمي در شناسایی و درمان این بیماری داشته باشد.. 

این روز در سرا سر دنیا توسط اتحادیه جهانی فشارخون بالا (World Hypertension League(WHL)) که یک سازمان بهداشتی است و با حدود 100 انجمن و جامعه مرتبط با فشارخون در سرا سر دنیا همکاری دارد، مطرح شده است. این روز در ابتدا در 14 ماه می سال 2005 میلادی برای گسترش آگاهی در خصوص بیماری فشارخون بالا، راه های پیشگیری از آن، شناسایی و کنترل آن پایه گذاری شد. اما از سال 2006 م در روز 17 ماه می برگزار گردیده است و فرصتي براي تاكيد بر ارتقاء و بهبود پيشگيري و كنترل فشارخون بالا فراهم مي كند و هر ساله موضوع متفاوت بوده و تاکید بر یک مسئله خاص است. قصد از مطرح کردن این موضوعات بهداشتی نه تنها افزایش آگاهی از فشارخون بالا بلکه سایر عوامل مرتبط در بروز فشارخون بالا و را ه های پیشگیری از آن بوده است.  با توجه به اینکه بیماران مبتلا به فشارخون بالا در معرض خطر بیشتری به علت پاندمی بیماری کووید 19 قرار دارند، باید طی سال جاری به بیماری فشارخون بالا توجه بیشتری داشت. موضوع روز جهانی فشارخون  "با اندازه‏گیری دقیق فشارخون و کنترل مطلوب آن، زندگی با کیفیت و عمر طولانی داشته باشید" است. این موضوع بر افزایش آگاهی در خصوص فشارخون بالا در تمام جمعیت ها در سراسر دنیا تکیه دارد.

چرا روز جهانی فشارخون بالا برگزار می شود؟

طبق آمار، حدود 3 نفر از هر ده نفر بزرگسال در سراسر دنیا از فشارخون بالا رنج می برند. تقریبا" 1.8 میلیارد نفر در دنیا فشارخون بالا دارند که 50 % از آن ها کاملا" از وضعیت خود بی اطلاع هستند و بعضی از آن هایی هم که از وضعیت خود مطلع هستند، هیچ اقدام درمانی دریافت نمی کنند. همچنین اعلام می کند که در افراد با فشارخون بالا، خطر سکته مغزی چهار برابر بیشتر و خطر سکته قلبی (حمله قلبی) دو برابر بیشتر از افرادی است که دارای فشارخون طبیعی هستند. به این جهت در سال 2002، این بیماری توسط سازمان جهانی بهداشت در گزارش سلامت جهانی به عنوان قاتل خاموش نامیده شد.

روز جهانی فشارخون بالا هر سال با استفاده از یک موضوع خاص سال که توسط اتحادیه جهانی فشارخون بالا انتخاب می‏شود، برگزار می شود تا این بسیج را در سطح بین المللی اثر بخش تر کند.

این روز در واقع یک واقعه آموزشی برای ترویج پیشگیری از افزایش فشارخون است و هدف آن افزایش آگاهی در خصوص شرایط و مسائل حول و حوش فشارخون بالا است. آگاهی از فشارخون بالا به علت تعداد مرگ های مرتبط با  حمله های قلبی، بیماری کلیوی و سکته های مغزی همراه با آن بنظر بسیار مهم و حیاتی است که بخش مهمی از آن به فقدان آگاهی در باره فشارخون بالا در میان جامعه عمومی مرتبط است و اتحادیه جهانی امیدوار است آن را تغییر دهد.

این بیماری براحتی با یک اندازه گیری ساده فشارخون در خانه یا مراکز درمانی با استفاده از دستگاه فشارخون، قابل تشخیص و بدنبال آن قابل درمان و کنترل است. مسئله مهم این است که كساني كه فشارخون آن ها اندازه گیری شده است، به روش صحیح و دقیق اندازه گیری و از میزان فشارخون خود و مفهوم آن مطلع شوند، افرادی كه فشارخون بالا دارند، برای ارزیابی بیشتر و درمان به مراکز بهداشتی درمانی و پزشکان ارجاع شوند و مراقبت های بموقع دریافت کنند.

اتحادیه جهانی فشارخون بالا توصیه کرده است که فشارخون در جمعیت عمومی و جمعیت مبتلا به فشارخون بالای بدون عوارض باید کمتر از 90/140 میلی متر جیوه باشد، و برای بیماران دیابتی و کلیوی مزمن باید کمتر از 80/130 میلی متر جیوه باشد.(قابل ذکر است که در اصلاحیه بیانیه JNC8 برای افراد دیایتی و بیماران کلیوی هدف کنترل فشارخون مانند سایر افراد کمتر از 90/140 میلی متر جیوه و در سالمندان 60 سال و بالاتر کمتر از 90/150 میلی متر جیوه در نظر گرفته شده است.)

 

موضوع(تم) روز جهانی فشارخون

امسال برای روز جهانی فشارخون که مصادف با 27 اردیبهشت  است، موضوع « با اندازه‏گیری دقیق فشارخون و کنترل مطلوب آن، زندگی با کیفیت و عمر طولانی داشته باشید » تعیین شده است. لذا در این روز توصیه می شود، همه فشارخون خود را اندازه گیری کنند و اطلاعات خود را در باره فشارخون بالا افزایش دهند و اقدامات لازم برای درمان و کنترل فشارخون انجام دهند، تا سلامت بمانند و عمر طولانی تری داشته باشند.

بیماری فشارخون بالا به علت بی علامت بودن یک قاتل خاموش است. فشارخون بالا یا پرفشاری خون سبب عوارض مختلفی در بدن می شود و ممکن است به خطر بزرگتری مانند سکته قلبی و مغزی، بیماری کلیوی، اختلالات چشمی، کماء، یا حتی مرگ منجر شود. در مجموع این شرایط اولین علت بار بیماری در کشورهای توسعه یافته در دنیا است. این بدین معنی است که فشارخون بالا اثر زیادی بر هزینه مراقبت های بهداشتی و میزان مرگ در دنیا دارد. در حالی که فشارخون می تواند به سادگی در جامعه یا در مراکز بهداشتی درمانی با استفاده از دستگاه فشارسنج اندازه گیری و بموقع شناسایی شود.

طبق آمار در دنیا، از هر 10 نفر، 3 نفر از فشارخون بالا رنج میبرند. تقریبا" 1.8 بیلیون نفر از مردم جهان از فشارخون بالا رنج می برند و حدود 50 % آنها کاملا از وضعیت خود بی خبرند و بعضی از آنهایی هم که مطلع هستند هیچ دارویی دریافت نمی کنند. اطلاع از میزان فشارخون ممکن است زندگی افراد را نجات دهد. فشارخون بالا یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که منجر به حمله قلبی یا سکته مغزی می شود. لذا باید آگاهی جامعه در این خصوص را با روش های مختلف بالا برد. براي پيشگيري از اين بيماري و مرگ ناشی از آن ها راهبرد ها و راهکارهای زيادي اندیشیده شده است و عقاید، و طرح های زیادی برای رفع این مشکل در هر کشور وجود دارد. یکی از این راه ها برگزاری بسیج های اطلاع رسانی و آموزشی است که راهنمایی برای طراحی و اجرای فعالیت هایی در طول سال است.

 

بعضی از اهداف برگزاری بسیج سالانه این روز:

-برانگیختن عموم جامعه برای اندازه گیری منظم فشارخون خود حداقل سالی یک بار

-تشویق افراد دارای فشارخون بالا در سطح جامعه برای مراجعه به پزشک خود برای اندازه گیری منظم فشارخون و درمان صحیح آن

-تاکید بر رعایت شرایط لازم برای اندازه گیری دقیق فشارخون(رعایت شرایط اندازه گیری توسط گیرنده فشارخون، رعایت شرایط دستگاه فشار سنج و رعایت شرایط توسط فردی که فشارخون وی اندازه گیری می شود)  

-تشویق و ترغیب عموم افراد خصوصا" جوانان برای حفظ وزن طبیعی، سطح کلسترول خون طبیعی، فشارخون طبیعی، شیوه زندگی سالم، مصرف غذای سالم، فعالیت بدنی منظم و غیره.

-تشویق افراد به ترک عادات و رفتارهای بد مانند نوشیدن الکل، بی تحرکی و تنبلی، رژیم غذایی چرب ، رژیم غذایی تند و غذاهای سرخ کرده ، مصرف دخانیات، چاقی، اضافه وزن و غیره.

-تشویق افراد برای معاینه منظم سلامتی و فشارخون خود با فراهم کردن شرایط، امکانات و محیط های مناسب برای آنها از طریق بسیج های اندازه گیری فشارخون رایگان.

-آگاه کردن عموم افراد در خصوص فشارخون، فشارخون بالا، عوارض آن، نحوه حفظ فشارخون و وزن طبیعی و شیوه زندگی سالم.

-تشویق تمام پزشکان به اندازه گیری فشارخون در هر مراجعه بیماران با رعایت کلسه نکات مربوط به اندازه گیری دقیق و صحیح فشارخون و ارائه خدمات درمانی مناسب و پیگیری و مراقبت منظم بیماران خود.

-آگاه کردن مردم در خصوص اینکه این بیماری مزمن است و نیاز به حفظ شیوه و عادات زندگی سالم برای تمام دوران زندگی دارد.

-ترویج و ترغیب برای شناسایی بموقع، پیشگیری و کنترل فشارخون بالای شریانی در جمعیت های آسیب پذیر.

چگونه روز جهانی فشارخون بالا برگزار می شود

هر سال در این روز برای افزایش آگاهی عموم جامعه در باره فشارخون بالا اقداماتی از طریق اجرای فعالیت ها و برنامه های متنوع انجام می شود. بعضی از فعالیت هایی که می تواند برای برگزاری این بسیج سازماندهی شوند، شامل فوروم عمومی، مناظره در خصوص فشارخون بالا، ارائه مقالات در رسانه های عمومی، توزیع بنرها و پوستر ها در مدارس، دانشگاه ها و سایر موسسات آموزشی، بحث و گفتگو، برگزاری مسابقات در مدارس و دانشگاه ها، توزیع پیام هایی از طریق رسانه های همگانی مانند کانال های تلویزیون و رادیو و ..... موارد زیادی از این فعالیت ها هستند.

 

 

پیام های روز جهانی فشارخون

 

با اندازه گیری دقیق فشارخون و کنترل آن، عمر طولانی تری داشته باشید.

- فشارخونت را دقیق اندازه بگیر، آن را کنترل کن و طولانی تر زندگی کن

 

- اگر سلامتی برایتان مهمه از میزان فشارخونتان آگاه شوید: فشارخون بالا براحتی با یک اندازه گیری ساده فشارخون در خانه یا مراکز بهداشتی درمانی با استفاده از دستگاه فشارخون، قابل تشخیص و بدنبال آن قابل درمان و کنترل است.

 

- فشارخونتان را دقیق اندازه گیری کنید:اگر بیماری فشارخون بالا دارید از کنترل فشار خون خود درحد طبیعی، مطمئن شوید.

 

- اگر بیماری فشارخون بالا دارید، با مراجعه منظم به مراکز بهداشتی درمانی از کنترل فشارخون خود در حد طبیعی، مطمئن شوید.

 

- اگر بیماری فشارخون بالا دارید، با مصرف بموقع و منظم داروی خود به کنترل فشار خون خود در حد طبیعی، کمک کنید.

 

- اگر بیماری فشارخون بالا ندارید، برای تشخیص بموقع حداقل سالی یک بار فشارخون خودتان را اندازه‏گیری کنید.

 

- اگر بیماری فشارخون بالا دارید، با انجام فعالیت بدنی و کاهش وزن، به کاهش فشارخون خود کمک کنید.

 

- اگر بیماری فشارخون بالا دارید، با رعایت رژیم غذایی کم نمک و کم چربی و مصرف بیشتر سبزی، میوه و حبوبات به کاهش فشارخون خود کمک کنید.

 

- با کنترل فشار خون بالا از بروز سکته های قلبی و مغزی و نارسایی کلیوی جلوگیری کنیم.

 

- فشار خون بالا سبب بروز خطرات مهمی مانند سکته های قلبی و مغزی، نارسایی کلیه ، اختلالات بینایی، کما یا حتی مرگ می شود.